سعی لقمان بر این بود که در مناسبت های مختلف فرزندش و

همچنین سایر مردم را پند و اندرز دهد. لقمان فرزندش ناتان را

خطاب قرار داد و گفت: فرزندم همیشه شکر خدا را به جای آور،

برای خدا شریک قائل مشو، زیرا مخلوقی ضعیف و محتاج را با خالقی

عظیم و بی نیاز برابر نهادن، ظلمی بزرگ است. فرزندم: اگر عمل تو

از خردی چون ذره ای از خردل در صخره های بلند کوه یا آسمانها و

یا در قعر زمین مخفی باشد از نظر خدا پنهان نخواهد بود و در روز رستاخیز

در حساب اعمال تو منظور خواهد شد و به پاداش و کیفر آن خواهی رسید.

فرزندم: نماز را به پای دار! تا ارتباط تو با خدا محکم گردد

 و از ارتکاب فحشاو منکر مصون باشی و چون به حد کمال رسیدی،

 دیگران را به معروف و تهذیب نفس و تزکیه روح دعوت و رهبری کن

 و در این راه در مقابل سختی ها،صبور و شکیبا باش. فرزندم:

 نسبت به مردم تکبر مکن و به دیگران فخرمفروش که خدا مردم

 خودخواه و متکبر را دوست ندارد. خود را در برابرایشان زبون

 مساز که در تحقیرت خواهند کوشید، نه آنقدر شیرین باش

که ترا بخورند و نه چندان تلخ باش که به دورت افکنند. فرزندم: در راه

رفتن نه به شیوه ستمگران گام بردار و نه مانند مردم خوار و ذلیل،

و به هنگام سخن گفتن آهسته و ملایم سخن بگو زیرا صدای بلند،

بیرون از حد ادب و تشبه به ستوران - ستوران- است. فرزندم:

از دنیا پند بگیر و آن را ترک نکن که جیره خوار مردم شوی و به فقر

مبتلا گردی و تا آنجا خود را در بند و گرفتار دنیا نکن و در اندیشه سود

و زیان آن فرو مرو که زیانی به آخرت تو برسد و از سعادت جاودان

بازمانی! فرزندم: دنیا دریای ژرف و عمیقی است که دانشمندان

فراوانی را در خود غرق کرده است پس برای عبور از این دریا،

کشتی از ایمان و بادبانی از توکل فراهم کن و برای این سفر

توشه ای از تقوی بیندوز، و بدان و آگاه باش که اگر از این

راه پر خطر برهی، مشمول رحمت شده ای و اگر در آن دچار

هلاک شوی به غرقاب گناهانت گرفتار گشته

ای. فرزندم: در زندان شب و روز زمانی را برای کسب علم و دانش

منظور کن و در این راه با دانشمندان همدم و همراه شو و در

معاشرت با آنها شرط ادب را رعایت کن و از مجادله و لجاج بپرهیز

تا تو را از فروغ دانش خود محروم نسازند. فرزندم: هزار دوست

اختیار کن و بدان که هزار رفیق کم است و یک دشمن میندوز و بدان

که یک دشمن هم زیاد است. فرزندم: دین مانند درخت است.

ایمان به خدا آبی است که آن را می رویاند. نماز ریشه آن، زکات ساقه آن،

دوستی در راه خدا شاخه های آن، اخلاق خوب برگ های آن و دوری

از محرمات، میوه آن است. همانطور که درخت با میوه ی خوب

کامل می گردد، دین هم با دوری از اعمال حرام تکمیل می شود.